Dva idola I - Bogoboj Atanacković (1851)

Najznačajnije ostvarenje Bogoboja Atanckovića je roman „Dva idola”. Izdat je iz dva dela, to jest, u dve sveske „Pupoljaka” (svojevrsne zbirke dela), od kojih je prva štampana u Beču 1851, a druga u Novom Sadu 1852. Roman je dobio ime po tome što glavni junak Mladen u svom životu ima dva idola, to jest, dve ljubavi: ljubav prema srpskom narodu i ljubav prema devojci Ruži. Roman se zasniva na složenoj i zapletenoj fabuli karakterističnoj za tradicionalni tip romana i nadovezuje se na stvaralaštvo Milovana Vidakovića i njegove barokno-sentimentalističke romane. U njemu imamo obe varijante osnovne fabule romana Vidakovićevskog tipa: priču o rastavljenim ljubavnicima i priču o rastavljenim srodnicima. Međutim, svi ti elementi tradicionalne fabule doživeli su kod Atanackovića transformacije, te se roman ne odigrava u svetu pseudoistorijske, neobavezne fikcije, već je smešten u Atanackovićevu savremenost, a srpski roman prvi put dobija ambijent ili sredinu koja se javlja kao društveno-kulturna-istorijska i nacionalno-politička pozadina romanesknog zbivanja (opisuje se društveni život Srba u tadašnjoj Vojovodini, kao i propast i posledice Revolucije iz 1848, i drugi aktuelni istorijski događaji) Iz ovih razloga „Dva idola” predstavljaju važnu kariku u sagledavanju razvoja romana u srpskoj književnosti kao delo koje spaja barokno-sentimentalistički roman Milovana Vidakovića sa protorealističnim, društvenim romanom Jakova Ignjatovića.